Güncel Değişiklikler Işığında 5651 Sayılı İnternet Kanunu Neleri Düzenlemektedir?
Sosyal medya platformları ile çevrimiçi hizmetlere ilişkin 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’a (İnternet Kanunu) getirilen değişiklikler 31 Temmuz 2020 tarihli ve 31202 numaralı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır (Kanun Değişikliği). Yapılan değişiklikler kapsamında sosyal medya platformları düzenlenerek bu platformlara ilişkin belirli yükümlülükler getirilmiştir.
Kanun değişikliği ile internet ortamında yapılan yayınların nasıl düzenleneceğine ilişkin detaylı açıklamalar devamda yer almaktadır.
Sosyal Ağ Sağlayıcı Nedir?
Öncelikli olarak yapılan değişikliklerden biri yasanın tanımlar kısmına “Sosyal Ağ Sağlayıcı” isminde bir hukuki tanım eklenmiş ve tanımı yapılmıştır.
Sosyal Ağ Sağlayıcılara örnek vermek gerekirse; Twitter, Youtube, Whatsapp, Facebook, İnstagram, Snapchat, TikTok, Telegram gibi sosyal medya kuruluşları bu kapsama girmektedir.
Hak İhlallerinde Başvuru ve İhlali Giderme Yöntemi Nasıl Olacaktır?
1 Ekim 2020 tarihinde yürürlüğe girecek olan yasayla bireyler sosyal ağ saylayıcılara başvurarak içeriğin kaldırılmasını veya erişime engellenmesini talep edebilecektir. Sosyal Ağ Sağlayıcı ise işbu başvurulara 48 saat içerisinde olumlu ya da olumsuz bir yanıt vermek, olumsuz yanıt verdiğinde ise gerekçelerini belirtmek zorundadır.
“Unutulma Hakkı” düzenlemesi nedir?
Kişilik haklarına saldırı, iftira, hakaret gibi nedenlerle erişimin engellenmesinin veya çıkarılmasının yanı sıra “unutulma hakkı” da kullanılabilecektir. Unutulma hakkı kişinin isminin geçtiği ve kişilik haklarına saldırı niteliği taşıyan paylaşımların Google gibi arama motorlarında talep edilmesi halinde silinmesi ve görünmemesinin sağlanmasıdır.
Sosyal Ağ Sağlayıcı Yükümlülükleri Nelerdir?
Sosyal Ağ Sağlayıcıları yapılan başvurulara ilişkin olarak Haziran 2021 tarihinden itibaren 6 ayda bir rapor hazırlayacaktır. Bu raporlar hem Bilgi Teknolojileri ve İletim Kurumu (“BTK”)’ya bildirilecek hem de Sosyal Ağ Sağlayıcısının kendi internet sitesinde yayınlanacaktır.
Türkiye’den erişimi günlük 1 milyonu aşan Sosyal Ağ Sağlayıcıları Türkiye içi ya da Türkiye dışı olmasına bakılmaksızın verilerini Türkiye’de tutmak zorunda olacak ve bu konuda gerekli güvenlik tedbirlerini alacaklardır. Ancak bu kurala uyulmaması halinde herhangi bir yaptırım düzenlenmemiştir.
Yasaya Uymayan Sosyal Medya Şirketlerine Uygulanacak Yaptırımlar Nelerdir?
Türkiye’den günlük erişimi 1 milyon ve üzerinde olan Yurtdışı kaynaklı Sosyal Ağ Sağlayıcılar en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak atamak ve Bilgi Teknolojileri Kurumu’na bildirmek zorunda olacaktır.
BTK Başkanı Sosyal Medya Kuruluşlarına yasaya uymamaları halinde 10 Milyon TL’ye kadar idari para cezası verebilecektir. İdari Para cezasını gerektiren ihlallerin 1 yıl içerisinde her tekrarında cezalar da bir kat oranında artırılacaktır.
İdari Para Cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde bu yükümlülük yerine getirilmezse 30 Milyon TL daha idari para cezası verilecektir.
İkinci İdari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde ise Türkiye’deki gerçek ve Tüzel Kişilerin Sosyal Ağ Sağlayıcısına reklam vermesi yasaklanacaktır. Reklam verilmesinin yasaklanması kararının verildiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde ise BTK Sosyal Ağ sağlayıcılarının İnternet Trafiği bant genişliğini öncelikle %50 oranında azaltacaktır. Yani internet hızını yarıya düşürecektir. 30 gün içerisinde yine temsilci atanmazsa bu sefer Sosyal Ağın İnternet hızı %90’a kadar düşürülebilecektir. Kararın gereğinin yerine getirilmesi için erişim sağlayıcıya(İnternet alt yapısı sunan firmalar) 4 saat verilecektir.
Temsilci bildirme ve belirleme yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde ise idari para cezalarının ¼’ü tahsil edilecektir. Reklam yasakları kaldırılacak ve hakim kararları kendiliğinden hükümsüz kalacaktır.
Diğer Değişiklikler:
Internet Kanunu’na getirilen değişiklikler kapsamında sosyal ağ sağlayıcıları ve yükümlülükleri yeniden düzenlenmiş ve içerik ve yer sağlayıcılara yeni yükümlülükler getirilmiştir. Suç veya ihlal konusu içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, yargı makamlarınca tüm site üzerinde erişim engellenmesi kararı verilmesi yerine ilgili içerik özelinde içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkânı sağlanmıştır.
Kanun Değişiklikleri kapsamında getirilen süre sınırı bulunan yükümlülükler bakımından, tüm sosyal ağ sağlayıcılarının;
- kişilerden gelen içerik kaldırma taleplerine cevap vermek için gerekli çalışmaları yürürlük tarihinden itibaren 3 ay içinde tamamlamaları
- ilk 6 aylık raporlarını 2021 yılı Haziran ayına kadar BTK’ya sunması ve internet sitesinde yayımlamaları gerekmektedir.
Yurt dışı kaynaklı sosyal sağlayıcıların ayrıca yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2020 tarihinden itibaren Türkiye’de bir temsilci atamaları ve/veya BTK’dan konuya ilişkin gelebilecek olası bir bildirimi takiben 30 gün içinde bir temsilci belirlemek için gerekli adımları atmaları gerekmektedir.