Şirketler ile Bireysel Sporcular ve Spor Takımları Arasındaki Sponsorluk Anlaşmalarının Vergiye Etkisi

Sponsorluk Anlaşması Nedir ?

Sponsorluk anlaşması ayni ve maddi olarak şirketlerin veya gerçek kişi tacirlerin spor kulüpleri veya bireysel sporcular ile yaptıkları anlaşmalardır. Ayni sponsorlukta gerçekleşecek sponsorluk faaliyeti kapsamında kurumlar, sponsor oldukları kişiye veya kuruma ürünlerini veya hizmetlerini sunarak sponsor olmaktadır. Maddi sponsorlukta ise ürün vermek veya hizmet sunmak yerine bütçe ayırması gerekmektedir. Yani sponsorluğun değeri doğrultusunda bir miktar para verilerek gerçekleştirilir.

Sponsorluk Anlaşmalarının Çeşitleri Nelerdir ?

• İsim Sponsorlukları:

İsim sponsorlukları, sponsor olunan spor kulübüne sponsor kurumun adının eklenmesi ile gerçekleşen sponsorluk türüdür.  Spor kulüplerinin stadyumları, spor kulüplerinin isimlerinin önünde kullanılmaktadırlar.

• Ana Sponsorluk:

Ana sponsorluk, sponsor olunan sporcuyu veya spor kulübünü sahiplenmek isteyen kurumların değerlendirdiği sponsorluk türüdür. Spor branşlarında, forma göğüs sponsorlukları ana sponsorluk olarak değerlendirilebilir. Bir sporcunun veya spor kulübünün birden fazla ana sponsoru da olabilir.

• Resmi Sponsorluk:

Resmi sponsorluk, sponsor olunan sporcuyu veya spor kulübünü desteklemek ve fayda sağlamak amacıyla isim ve ana sponsorluklara göre daha düşük bir bütçe ile gerçekleşen sponsorluk türüdür. Spor branşlarında, forma sırt ve şort sponsorlukları resmi sponsorluk olarak değerlendirilebilir.

• Ürün ve Hizmet Sponsorlukları:

Sporcuya veya spor kulübüne maddi olarak değil, ürün vererek veya hizmet sunarak katılan kurumların gerçekleştirdiği sponsorluk türüdür. Ürün ve hizmet sponsorluklarına çokça örnek verilebilir. Sporcunun veya spor kulübünün malzemelerini sunan bir şirket malzeme sponsoru olarak anılabilir.

Sponsorluk Anlaşmalarının Vergiye Etkisi Nedir?

1. Sponsorluk anlaşmalarının usul ve esasları 16/6/2004 tarih ve 25494 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce düzenlenen Sponsorluk Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Gerçek kişi tacirler veya şirketler bu yönetmelik uyarınca bireysel sporcular veya spor kulüpleri ile sponsorluk anlaşması yapabilecektir.
2. 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50’si kurumlar vergisi matrahının tespitinde, beyan edilen kurum kazancından indirim unsuru olacaktır.
3. Amatör ve profesyonel ayrımı sporcuların katıldıkları, karşılaşma, yarış ve benzeri organizasyonlar nedeniyle ferdi olarak veya bağlı bulunduğu kurum, kuruluş, organizasyon, kulüp veya benzeri teşebbüsler aracılığı ile belli bir gelir elde edip etmediğine bakılmalıdır. Gelir elde edenler profesyonel olarak, gelir elde etmeyenler ise amatör olarak değerlendirilecektir.
4. Yönetmeliğin 4. ve 13. Maddeleri uyarınca sponsor olunan kişi, kurum ve kuruluşlara ayni veya nakdi olarak verilen desteklerin, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belgelere dayandırılmasının zorunlu olduğu konusunda bir düzenleme bulunmamaktadır.
5. Yönetmeliğin 4. Maddesi uyarınca “belge”, sponsorluk ve reklam hizmetlerine ve işlemlerine ilişkin belge; “nakdi destek” sponsor tarafından sponsorluğu alana yapılan parasal ödeme; “ayni destek” ise sponsorluk konusu işle ilgili olarak sponsor tarafından yapılan ürün ve hizmet alımlarına ilişkin harcama olarak tanımlanmıştır.
6. Sponsorlar, sponsoru oldukları kuruma maddi yardım yaparken, sponsorlara yatırılan tutarlar için bankalar tarafından verilecek makbuz veya dekontun yapılan bağışı kanıtlayan belge olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak banka dekontu veya makbuzda paranın sponsorluk amacıyla yatırıldığının açıkça belirtilmesi gerekir. Para elden verildiyse alındı makbuzu ile bu işlem sağlanır.
7. Sponsorluk kapsamınki yardımların ayni yapılması durumunda ise yapılan mal ve hizmet yardımının sponsorluk kapsamında olduğu, yardımın cinsi ve miktarı gibi bilgilerin bulunduğu bir fatura ile yapılabilmektedir. Bu faturada mal veya hizmetin içeriğine ilişkin bütün detaylar bulunmalıdır. Nitekim bu fatura sponsorluk amacıyla yapılan harcamaların tevsik edici belgesidir. Bu faturanın arka yüzünün sponsor olunan kişi veya kanuni temsilcilerine imzalatılması gerekmektedir.
8. Makbuz olmadan yapılan bağış ve yardımlar mükellef sponsorlar adına indirim unsuru olamaz. Çünkü yapılan harcamaların sponsorluk amacıyla yapıldığının kanıtı makbuzdur. Sponsorluk Yönetmeliği uyarınca ayni veya nakit olarak yapılan harcamalar, vergi mükelleflerince harcamaların yapıldığı yıl için indirim sebebi olarak dikkate alınır. İndirilemeyen harcamalar bir sonraki yıla nakledilemez.
9. Sponsorluk anlaşmaları süresiz olamaz. Tarafların aralarında yaptıkları anlaşmada sponsorluğun ne zaman başlayıp ne zaman biteceğini kararlaştırmaları gerekmektedir.
10. Sponsorluk aracılığıyla reklamı yapılan şeylerin spor anlayışına, ahlak ve adaba aykırı olmaması esastır. Özellikle alkollü içkiler, tütün mamulleri, kumar yatırımları ile ilgili, politik, ırkçı veya dini içerikli sponsor reklamları kesinlikle yasaktır.
11. Sponsorların sponsor anlaşmalarını yaparken vergi borçları bulunmamalıdır. Bu sebeple vergi dairesinden borçları olmadığına dair belge almaları gerekmektedir. Ayrıca sponsorluk anlaşmasının bir örneğini de bağlı oldukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir. Bunlar dışında sponsor olurken herhangi bir belge ibraz edilmesine gerek yoktur.
12. Ancak, mükellefler defter ve belgelerini Vergi Usul Kanunu’nun ilgili hükümleri çerçevesinde tutma yükümlülüğü altında olduklarından dolayı herhangi bir inceleme sırasında veya vergi dairesince istenilmesi halinde bu belgelerin usulüne uygun şekilde verilmesi gerekmektedir.
13. Bireysel sporcular ve kulüpler tarafından sponsorluk için, (spor tesisleri için yapılacak harcamalar hariç olmak üzere) Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nden bir onay alınmasına gerek yoktur. Sponsorluk harcamaları Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün ve Maliye Bakanlığı’nın izin ve kontrolüne tabi harcamalar değildir.
14. Sponsor olunanın bireysel sporcu olması halinde Gelir Vergisi ve KDV için olan vergisel sorumluluklar sponsora ait olacaktır.
15. Sporcuların transferlerine dair ödenen bonservis ve yetiştirme tazminatları ve benzeri nitelikteki oynama hakkı bedelleri KVK-1 Genel Tebliği uyarınca sponsorluk kapsamındadır. Diğer cezai nitelikte ödenen tazminatlar sponsorluk anlaşması kapsamına girmemektedir.
16. Sporculara verilen ücretler ve diğer menfaatler sponsorluk kapsamına girmemektedir. Ancak KVK 1 Genel Tebliği uyarınca prim niteliğinde yapılan ödemeler sponsorluk kapsamına alınmıştır. Sayılanlar dışında kalan herhangi bir ücret, maaş veya menfaat sponsorluk kapsamına girmemektedir.
17. Sponsorluk anlaşmalarında sözleşme bedeli Damga Vergisine tabiidir. Bu sebeple sponsor tarafından Damga Vergisi Beyannamesi verilmesi gerekmektedir.
18. Son olarak vergisel sorumluluklar açısından reklam harcamaları ve sponsorluk harcamaları arasındaki farkların belirtilmesi gerekmektedir. Nitekim birbirine çok yakın olan bu iki kavram vergisel sorumluluk açısından farklılık arz etmektedir. Sponsorluk harcamaları, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olmayan veya ilişkisi ölçülemeyen, sosyal amacı öne çıkan harcamalar olup ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olan reklam harcamalarından farklıdır.
19. Ayrıca, sponsorluk faaliyetinin yanında reklam ve tanıtım amacını da içeren işlemler nedeniyle yapılan harcamaların, sponsor ve sponsor olunan sporcu veya spor kulübü arasındaki anlaşmada belirtilmek ve benzerlerine uygun olmak şartıyla, reklam ve sponsorluk harcamaları olarak ayrıştırılabilmesi mümkündür. Çünkü reklam harcamaları şirket adına ticari fayda ve menfaat sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Oysaki sponsorluk karşılıksız olarak yapılmalıdır. Bu sebeple reklam harcamalarının ilgili merciilerce vergilendirilmesi de sponsorluk harcamalarına göre daha farklı yapılmaktadır.